Examen Economie VMBO TL/GL 2025
Weet jij alles over behoeften, arbeid en productie? Kun jij internationale ontwikkelingen in een economische context plaatsen? Op deze pagina kun je alles lezen over het eindexamen Economie VMBO TL/GL.
De examenstof
Het eindexamen Economie VMBO TL/GL 2025 bestaat uit een paar onderdelen, namelijk:
Dit onderdeel gaat over behoeften, consumentengedrag, geld en de maatschappij. Belangrijk hierbij is te weten wat consumptie is. Consumptie is het gebruiken of kopen van goederen en diensten. Je moet daarbij begrijpen hoe consumptie voorziet in onze behoeften. Ook moet je het onderscheid kunnen maken tussen soorten goederen. Je hebt namelijk noodzakelijke goederen en luxe goederen. Zorg dat je van beiden voorbeelden kunt noemen. Ook begrippen als welvaart en koopkracht moet je kunnen uitleggen. Deze moet je vervolgens weer kunnen koppelen aan consumptie.
Bij het onderwerp consumentengedrag staan vraag en aanbod centraal. Belangrijk is om te snappen hoe de vraag naar een product invloed heeft op de beschikbaarheid en prijs van het product (het aanbod) en andersom. Bij consumentengedrag wordt verder gekeken naar factoren die bepalen waarom mensen bepaalde goederen kopen. Voorbeelden hiervan zijn budget, sociale invloeden, trends en leeftijd. Daarnaast wordt er dieper ingegaan op de invloed van reclame (marketing) op het consumentengedrag.
Bij het onderwerp geld en maatschappij wordt stilgestaan bij de rol van geld. Je moet kunnen uitleggen hoe geld als ruilmiddel, rekenmiddel, en spaarmiddel wordt gebruikt. Ook komt terug hoe je aan inkomen (geld) kunt komen. Je moet daarbij inkomen uit arbeid, winst, kapitaal en natuur kunnen uitleggen. Verder is belangrijk te weten wat sparen en lenen inhoudt. Zorg dat je ook weet wat rente betekent.
Als laatste onderdeel is het belangrijk te weten hoe je een budgetplan moet opstellen. Hierbij moet je huishoudelijke uitgaven, vaste lasten en incidentele lasten kunnen meenemen.
In dit onderdeel komen productiekosten, prijzen en arbeid terug. Het is goed om te weten hoe een verkoopprijs tot stand komt en wat BTW is. Ook moet je weten wat productiekosten zijn. Of wat het verschil is tussen bruto- en nettowinst.
Bij het onderwerp arbeid komt de invloed van arbeid op productie terug. Belangrijk is om te snappen hoe arbeidsproductiviteit van invloed is op de productiekosten. Maar ook hoe de arbeidsproductiviteit kan worden beïnvloed. Denk onder andere aan scholing, nieuwe technieken en arbeidsvoorwaarden.
Het thema legt verder uit hoe de arbeidsmarkt werkt. Hoe er bijvoorbeeld tekorten en overschotten aan arbeiders kunnen bestaan. Je moet hierbij ook goed weten wat werkloosheid betekent. Bijvoorbeeld om wat voor redenen werkloosheid kan ontstaan. En hoe de overheid probeert werkloosheid laag te houden.
Dit onderdeel gaat in op de rol van de overheid binnen de economie. De overheid stelt namelijk de spelregels op voor producenten en consumenten, zodat iedereen kan deelnemen aan de maatschappij. Je moet hierbij goed weten welke rollen de overheid speelt en hoe de overheid is gestructureerd. Ook moet je snappen hoe de overheid aan inkomsten komt om haar rol uit te kunnen voeren. Denk aan verschillende vormen van accijns en belasting. Je moet daarbij ook het Nederlandse belastingstelsel kennen.
Een ander punt wat in dit onderdeel terugkomt is sociale zekerheid. Hierbij moet je de begrippen sociale verzekeringen en sociale voorzieningen kunnen plaatsen. Zorg dat je weet waarom deze bestaan en hoe deze zich verhouden tot de rol van overheid.
Bij dit onderdeel wordt gekeken naar import en export, Europa en de ontwikkelingslanden. Het is belangrijk om te weten dat Nederland een open economie is. Voor Nederland is internationale handel van groot belang. Je moet weten wat import is en waarom we goederen en diensten importeren. Andersom moet je ook weten wat export is.
Als er internationaal zaken wordt gedaan, krijg je vaak te maken met andere valuta en wisselkoersen. Je moet de relatie kunnen leggen tussen de wisselkoersen en het effect op bestedingen en werkgelegenheid. Ook is het goed om te weten wat protectionisme is. En welke vormen protectionisme er bestaan, zoals invoerrechten.
Het is belangrijk om te weten dat er in Europa een gezamenlijke markt is gecreëerd. Hier is vrij verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal mogelijk. Je moet hierbij de voor- en nadelen kunnen benoemen.
Het laatste onderwerp gaat over ontwikkelingslanden. Vooral over de problemen die ontwikkelingslanden ondervinden in de internationale handel. Je moet de kenmerken van een ontwikkelingsland weten te benoemen. Bijvoorbeeld laag inkomen en grote werkloosheid. Ook komt terug wat ontwikkelingshulp is. Je moet weten in welke vormen rijke landen ontwikkelingshulp bieden.
Bij sommige vragen op het examen zal je moeten rekenen. Je moet hierbij onder andere tijdsperioden weten om te zette van weken naar maanden of jaren. Ook moet je kunnen rekenen met procenten en kunnen delen. Je moet onder andere met rente kunnen rekenen, maar ook moeten kunnen rekenen met omzet, afzet, verkoopprijzen, afschrijvingen en brutowinst/nettowinst.
Het examen Economie VMBO TL/GL
Economie is de wetenschap die zich bezighoudt met de productie, consumptie en verspreiding van geld. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen komen op het examen Economie VMBO TL/GL 2025 vijf hoofdonderwerpen terug, namelijk: consumptie, arbeid en productie, overheid en bestuur, internationale ontwikkelingen en rekenen. Het examen Economie VMBO TL/GL zal bestaan uit enkele open vragen en een groot deel meerkeuzevragen over deze onderwerpen. Hieronder leggen we uit wat voor vragen je kunt verwachten:
Een deel van de vragen zal rechtstreeks over begrippen gaan. Leer de begrippen daarom goed en laat je eventueel overhoren door een klasgenoot. Meer vragen gaan echter over de oorzaken en gevolgen. Je moet relaties kunnen leggen. Bijvoorbeeld de vraag naar exportproducten en de impact op de werkgelegenheid. Probeer goed te letten op de relatie van de begrippen in combinatie met een groter onderwerp. Als A afneemt, wat gebeurt er dan met B (stijgen of dalen)?
Het leggen van een relatie tussen gebeurtenissen is erg belangrijk op het examen. Bijvoorbeeld: een stijging van het aantal machines in ontwikkelingslanden leidt tot meer productie en verkopen. Dit heeft impact op de inkomen en bestedingen. Dit leidt weer tot economische groei.
Ook komen er vragen terug waar je iets moet berekenen. Het kan hierbij gaan om het optellen en aftrekken van bedragen. Maar ook het rekenen met procenten en rente. Of het berekenen van prijzen en winst. Schrijf hierbij altijd je berekening goed op. Zonder berekening kan het zijn dat jouw leraar je geen punten mag geven, ook al is het antwoord goed. Als laatste punt geven we je graag mee dat je je antwoorden vaak het best beknopt kunt opschrijven. Zorg uiteraard wel dat je antwoord volledig is, maar schrijf niet teveel of extra’s op. Die extra zaken kosten tijd om op te schrijven (en dat is zonde). Daarnaast kan het zijn dat je met die extra zaken een fout maakt, waardoor gelijk je hele antwoord fout is.
Wij geloven dat iedereen kan slagen voor het eindexamen. Om jou te helpen goed voorbereid het examen Economie VMBO TL/GL in te gaan, hebben wij de volgende belangrijke informatie en handige producten voor je op een rijtje gezet:
Informatie
- Examentips. Hier vind je alle belangrijke tips die je moet weten voor het examen Economie VMBO TL/GL.
- Oude examens Economie VMBO TL/GL. Oefenen is tenslotte het grote geheim om te slagen.
Producten
- Samenvatting voor het examen Economie. Dit is een kort en bondige samenvatting van alle examenstof.
- ExamenChallenge (online examentraining) voor het examen Economie. Verbeter zo snel mogelijk jouw zwakke punten met dit oefenvragenkanon.
- Oefenboek voor het examen Economie. Honderden oefenvragen gesorteerd per subdomein.
- Uitlegvideo's voor het examen Economie. Dit zijn tientallen video's waarin de examenstof duidelijk wordt uitgelegd.
De examenperiode is de meest stressvolle tijd van de middelbare school. Maar als jij onze samenvatting goed doorneemt, veel oefenvragen maakt en onze examentips leest, dan ga jij straks slagen voor het eindexamen!
Hoe kunnen wij jou helpen bij het eindexamen?
- Kies je niveau
- Kies je producten
- Kies je vakken
Voordeelpakket
Tot 21% stapelkorting