Studeren in het buitenland
De middelbare schooltijd zit erop, je hebt de examens achter de rug en nu staat de volgende stap voor de deur: studeren! Hiermee ga jij de kennis opdoen die je later in je carrière kunt gaan toepassen. Maar waar ga je dat doen? Er zijn steeds meer leerlingen die overwegen om een tijdje te studeren in het buitenland. Maar wat komt hier allemaal bij kijken? In dit artikel lees je alles over studeren in het buitenland.
Waarom studeren in het buitenland?
Studeren in het buitenland houdt in dat je (een deel van) je studie in het buitenland volgt. Dit is mogelijk binnen Europa, maar ook daarbuiten. Je woont dan dus ook voor een bepaalde tijd in het buitenland. Studeren in het buitenland heeft verschillende voordelen.
Allereerst levert het je veel levenservaring op. Je woont immers voor een bepaalde tijd in het buitenland, zonder je familie of vrienden. Je zal dus veel zelf moeten regelen. Je zult zelfstandiger worden en deze kennis zal later erg goed van pas komen wanneer je daadwerkelijk het huis uit gaat.
Daarnaast is het natuurlijk hartstikke gaaf om eens een andere cultuur te ervaren en om te kunnen zien hoe alles er in een ander land aan toe gaat. Je zal nieuwe buitenlandse vrienden maken, waardoor je netwerk een behoorlijke boost krijgt. Als je na je studie weer terugkeert naar Nederland, zullen de meeste bedrijven het bovendien als een zeer groot pluspunt zien dat je zoveel ervaring in het buitenland hebt opgedaan. Studeren in het buitenland staat dan ook zeer goed op je CV.
Toelatingseisen
Om te kunnen studeren in het buitenland zijn er vaak een aantal toelatingseisen. Hieronder hebben we de meest belangrijke vragen over deze toelatingseisen op een rijtje gezet.
Heb je een schooldiploma nodig?
Het is belangrijk dat je over het juiste schooldiploma beschikt. Als je in Nederland een VWO-diploma hebt behaald, kun je in de meeste landen beginnen aan een bacheloropleiding. Met een HAVO of MBO-diploma is dit in veel landen een iets lastiger verhaal. Echter, het handigste is om dit even bij de opleiding zelf na te vragen.
Moet je een taaltoets afleggen?
Wanneer je een opleiding in de lokale taal gaat volgen is de kans groot dat je hiervoor een taaltest moet afleggen. Het is dus belangrijk om goed te kijken in welke taal jouw opleiding wordt gegeven. Je zal namelijk niet toegelaten worden tot de opleiding wanneer je de taaltest niet haalt. Veel landen bieden daarnaast Engelstalige opleidingen aan, wat natuurlijk wel zo handig is als je de lokale taal nog niet beheerst. In veel gevallen komt hier dan ook een test bij kijken die aantoont dat je de Engelse taal goed beheerst. Dit is meestal een TOEFL of een IELTS-test.
Heb je een visum nodig?
Als je wilt studeren in een land binnen de Europese Unie heb je als Nederlander geen visum nodig. Voor de meeste landen buiten de Europese Unie heb je daarentegen wél een visum nodig om te kunnen studeren of werken. Tóch zijn niet alle landen hier even streng in. Zo zijn er ook landen waar een specifiek studenten -of werkvisum niet benodigd is en waar je genoeg hebt aan een reistoestemming. Het is dus belangrijk om goed te informeren of je een speciaal visum nodig hebt. Zorg bovendien dat je dit op tijd doet, omdat het soms lang kan duren voordat een aanvraag wordt goedgekeurd.
Hieronder hebben we de visumregels van drie populaire bestemmingen buiten de Europese Unie op een rijtje gezet:
Je kunt gebruikmaken van een eTA (electronic travel authorization) wanneer je korter dan 6 maanden in Canada wilt studeren. Een eTA Canada kun je gemakkelijk online aanvragen en wordt binnen 3 dagen goedgekeurd. Hiervoor hoef je dus niet langs de Canadese ambassade. Het eTA is 5 jaar geldig en mag in die periode onbeperkt gebruikt worden voor korte reizen. Let wel op dat je reis niet langer dan 6 maanden mag duren. Wanneer je langer dan 6 maanden wilt studeren in Canada kun je gebruikmaken van een Study Permit.
Je kunt gebruikmaken van een eVisitor wanneer je korter dan 3 maanden in Australië wilt studeren. Het eVisitor kun je online aanvragen via het digitale aanvraagformulier en je ontvangt deze vaak binnen 5 dagen. Als 3 maanden net te kort is voor jouw studie, kun je ook een Working Holiday Visum (Subclass 417) aanvragen. Deze is geldig voor 4 maanden en lastiger om aan te vragen. Wanneer je nóg langer wilt studeren in Australië kun je een Student Visa (Subclass 500) aanvragen. Dit visum is 5 jaar geldig, maar wel erg prijzig. Alle visa-aanvragen verlopen online.
Doorgaans wordt er in de Verenigde Staten gebruikgemaakt van een ESTA. Dit is een online visum dat slechts 90 dagen geldig is. Voor een studie is dit vaak niet voldoende, waardoor je een afspraak zult moeten maken op het Amerikaans consulaat voor één van de drie studentenvisa: het F-, M- of J-visum. Het F-visum is voor studenten die een voltijdse studie willen volgen aan een universiteit, hbo-instelling of voor studenten die een taalopleiding willen volgen. Je mag hiermee 20 uur on-campus werken. Het M-visum is voor studenten die een beroepsopleiding willen volgen of naar een erkende niet-academische instelling willen gaan zonder te werken. Tot slot mag je met het J-visum traineeships, stages en uitwisselingsprogramma’s volgen.
Natuurlijk zijn er nog veel meer landen waar je kunt studeren, welke allemaal andere regels hebben. Wil je hier meer informatie over? Kijk dan op Visumbuitenland.nl.
Minor, hele opleiding of stage?
Als je in het buitenland wilt studeren, heb je verschillende opties. Je kunt bijvoorbeeld je hele opleiding in het buitenland volgen. Je bent in dat geval niet verbonden aan een Nederlandse onderwijsinstelling, dus let goed op wat de vereisten zijn.
Een andere optie is om enkel een deel van je opleiding in het buitenland te volgen, bijvoorbeeld een minor. Hierbij is het belangrijk om te checken of dit mogelijk is binnen jouw opleiding. Je bent in dat geval nog steeds verbonden aan een Nederlandse onderwijsinstelling, ook tijdens je periode in het buitenland.
Ten slotte zou je ervoor kunnen kiezen om alleen een stage te lopen in het buitenland. Op deze manier doe je werkervaring op in het buitenland. Een stage is meestal een onderdeel van je opleiding en vindt vaak pas later gedurende de opleiding plaats.
Hoeveel kost studeren in het buitenland?
Studeren in het buitenland is meestal niet goedkoop. De kosten zijn te splitsen in de kosten voor de opleiding en de kosten voor levensonderhoud.
Kosten voor de opleiding
Je betaalt enkel kosten voor de opleiding als je de hele opleiding in het buitenland volgt. Met andere woorden: je betaalt enkel collegegeld in het buitenland als je daar staat ingeschreven. Als je enkel een minor volgt in het buitenland, maar wel gewoon ingeschreven staat bij een Nederlandse onderwijsinstelling, dan betaal je enkel het gebruikelijke Nederlandse collegegeld (en heb je dus geen extra kosten aan collegegeld in het buitenland).
Om je een beeld te geven van de verschillende kosten per land, hebben we de twee duurste landen tegenover Nederland en België gezet.
| € 34.000 - € 47.000 per jaar (hierin is huisvesting vaak inbegrepen op de campus) |
| € 16.000 - € 34.000 per jaar (soms is hier huisvesting bij inbegrepen) |
| € 896 per jaar (zonder huisvesting) |
| € 2.530 per jaar (zonder huisvesting) |
In de Scandinavische landen (Zweden, Finland, Noorwegen en Denemarken) betaal je zelfs geen collegegeld! Je betaalt alleen voor je boeken en in sommige gevallen voor de administratiekosten.
Kosten voor levensonderhoud
De kosten voor levensonderhoud bestaan onder andere uit huisvesting, boodschappen en overige uitgaven die je wilt doen (zoals kleding of uitgaan). Vergeet niet dat je waarschijnlijk ook al vaste lasten hebt, zoals je zorgverzekering. Daarnaast heb je wellicht te maken met vervoerskosten. Gelukkig is er in veel landen een regeling waarmee je een flinke korting krijgt op het OV.
Al met al is studeren in het buitenland niet goedkoop. Je zult dus goed na moeten denken of het daadwerkelijk haalbaar voor je is. Een manier om deze kosten te betalen is om te lenen bij het DUO.
Hoe zit het met studiefinanciering?
Hoe het zit met studiefinanciering, hangt ervan af of je een voltijdopleiding in het buitenland volgt, of enkel een minor of stage.
Wanneer je een minor volgt of stage loopt in het buitenland, maar gewoon ingeschreven staat bij een Nederlandse onderwijsinstelling, dan kun je gewoon je studiefinanciering via DUO door laten lopen. Je kunt hierbij ook een ov-vergoeding krijgen. Als je langer dan 2/3 deel van een kalenderjaar naar het buitenland gaat, dan kun je zelfs een uitwonende beurs bij DUO aanvragen.
Wanneer je een voltijdopleiding in het buitenland volgt, dan kun je ook studiefinanciering bij DUO krijgen. Wel verschilt de mogelijkheid tot studiefinanciering per land en opleiding. Er zijn vanuit DUO enkele regels opgesteld waar je aan moet voldoen.
Om te beginnen is het belangrijk dat de opleiding wordt erkend door het Nuffic; zij controleert voor DUO of de opleiding recht geeft op studiefinanciering. Zorg wel dat je dit op tijd aanvraagt. De check kan namelijk vrij lang duren. Aangeraden wordt om het uiterlijk drie maanden van tevoren aan te vragen. De opleiding zal worden vergeleken met het Nederlandse MBO, HBO of WO. Als je wilt weten waar de opleiding aan moet voldoen, check dan dit overzicht van DUO. Daarnaast dien je natuurlijk aan de standaardeisen van DUO te voldoen die recht geven op studiefinanciering. Je kunt in ieder geval altijd studiefinanciering aanvragen, en het DUO zal dan beoordelen of je hiervoor in aanmerking komt.
Tijdens je studie in het buitenland zal DUO je ieder half jaar een brief sturen op het postadres wat jij hebt aangeleverd bij DUO. Deze brief dient ondertekend te worden door de onderwijsinstelling waar jij studeert. Op deze manier controleert DUO of je nog steeds recht hebt op studiefinanciering. Zorg er dus voor dat ze de brief naar jouw adres in het buitenland sturen en niet naar je huisadres in Nederland.
Na je studie is het belangrijk dat je een kopie van je diploma opstuurt naar DUO. Je zult eerst je studiefinanciering zelf stop moeten zetten en aan de hand van een kopie van je diploma zal DUO de basisbeurs omzetten in een gift.
Wanneer je als MBO’er in het buitenland wil studeren, dan is het aanvragen van studiefinanciering iets lastiger. In het geval van een voltijdopleiding kun je alleen studiefinanciering krijgen als je in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Frankrijk, Zweden of Vlaanderen gaat studeren, of wanneer je een Nederlandstalige opleiding in het gewest Brussel gaat volgen. Daarnaast zijn er een aantal unieke opleidingen voor MBO-studenten in andere landen binnen de Europese Unie waarvoor studiefinanciering beschikbaar is. Hiervoor geldt ook dat je gewoon studiefinanciering aan kunt vragen bij DUO. Je hoort dan vanzelf of het DUO dit goedkeurt. Verder moet je minimaal 18 jaar oud zijn.
Als je tijdens je studie in Nederland tijdelijk naar het buitenland wil voor een stage, dan kun je gebruikmaken van het Erasmus+ programma en de bijbehorende beurs. Erasmus+ geeft de mogelijkheid, voor Nederlandse bachelor- en masterstudenten die ingeschreven staan bij een Nederlandse opleiding, om een stage te volgen in het buitenland. Ook als je recent bent afgestudeerd kun je hiervoor in aanmerking komen.
Er zijn een aantal voorwaarden waar je aan moet voldoen:
- Jouw eigen onderwijsinstelling moet het “Erasmus-handvest voor hoger onderwijs” onderschrijven.
- De stage in het buitenland moet relevant zijn voor je studieprogramma en je persoonlijke ontwikkeling. Het is de bedoeling dat de stage zo goed mogelijk in je studieprogramma past.
- Je mag bij iedere organisatie stagelopen, zolang deze onder een Erasmus+-programmaland valt en het geen EU-instelling, -orgaan of -agentschap is.
Hoe zit het met studenten-OV in het buitenland?
Nee, je hebt geen studentenreisproduct zoals in Nederland. Echter, je kunt wel een ov-vergoeding krijgen. Deze ov-vergoeding houdt in dat je in 2024 € 114,92 per maand krijgt. De ov-vergoeding is net zo lang geldig als je normale studentenreisproduct in Nederland. Over het algemeen zou je hier dus prima mee moeten kunnen reizen van en naar je studie. Wanneer je een voltijdopleiding in het buitenland gaat volgen, dan kun je de ov-vergoeding regelen tijdens je aanvraag voor studiefinanciering. De ov-vergoeding zal pas na één maand na de aanvraag ingaan. Zorg dus dat je hem minimaal 2 maanden van te voren aanvraagt. Als je slechts voor korte tijd in het buitenland gaat studeren (bijvoorbeeld in het geval van een minor), dan moet je de ov-vergoeding via een aparte aanvraag regelen. DUO zal vervolgens beoordelen of jouw aanvraag wordt goedgekeurd.
Vergeet niet om je Nederlandse studentenreisproduct stop te zetten wanneer je ov-vergoeding voor het buitenland aanvraagt! Dit moet geregeld zijn voordat je naar het buitenland vertrekt. Als je na je stage/studie periode in het buitenland weer terugkeert in Nederland, dan kun je het studentenreisproduct weer activeren via een ophaalautomaat. Wanneer je eerder terugkomt dan gepland, dan moet je dit wel even aangeven bij DUO. En als de periode in het buitenland langer duurt dan gepland, dan is het mogelijk om opnieuw ov-vergoeding aan te vragen.
Hoe ga je op kamers in het buitenland?
Meestal kun je meer informatie over de mogelijkheden voor huisvesting vinden op de website van de school / universiteit. Daar wordt vaak aangegeven of je op de campus een kamer kunt huren of waar je een kamer in de buurt kunt krijgen. Eventueel kun je zelf proberen een kamer te regelen. Dat kan bijvoorbeeld op Uniplaces of HousingAnywhere.
Het bedrag dat je kwijt bent aan maandelijkse huur is sterk afhankelijk van de stad waarin je wil gaan studeren/verblijven. Bovendien heb je verschillende opties bij het 'op kamers gaan'. Zo kun je helemaal alleen gaan wonen, maar je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om op kamers te gaan met één of meerdere andere personen. Veel studenten kiezen ervoor om een kamer te huren en die te delen met andere personen. Dit is meestal goedkoper en het is een makkelijke manier om in contact te komen met andere studenten. Natuurlijk kan een woning delen ook nadelen met zich meebrengen, zoals een gebrek aan privacy en rust.
Waar moet je op letten wanneer je op kamers in het buitenland gaat?
Zorg dat je op tijd je verblijf regelt, want de beste studentenkamers zijn meestal snel bezet. Mocht je niet op tijd je kamer hebben kunnen regelen, dan kun je tijdelijk in een hostel of een AirBnB gaan zitten, maar dat is op lange termijn vrij prijzig.
Daarnaast moet je ervoor zorgen dat je verzekeringen in orde zijn. Je zult in veel gevallen namelijk extra verzekeringen moeten afsluiten als je het huis uitgaat en vooral als je tijdelijk in het buitenland gaat wonen. Sommige verhuurders eisen ook bepaalde aanvullende verzekeringen, dus informeer hier van tevoren naar bij de verhuurder.
Als je een volledige studie in het buitenland gaat doen, is het belangrijk dat je jezelf uitschrijft bij de Nederlandse gemeente waarin je woont. Wanneer je namelijk langer dan 8 maanden naar het buitenland gaat, moet je je officieel uitschrijven. Je kunt dit vanaf 5 dagen voor vertrek regelen bij je eigen gemeente.
Let er ten slotte op dat je de verhuurder van jouw kamer goed checkt voordat je een contract afsluit. Je wilt tenslotte wel dat de verhuurder betrouwbaar is en de kamer zelf gecontroleerd is. Het is namelijk bijna onmogelijk om het appartement of de kamer van zo’n grote afstand zelf te controleren.
Hoe meld ik me aan voor een opleiding in het buitenland?
Als je een voltijdopleiding in het buitenland wilt volgen, dan gaat de inschrijving via de onderwijsinstelling zelf. Zorg hierbij vooral dat je dit doet voor de deadline die voor jouw opleiding geldt. Deze deadline is vaak een stuk eerder dan in Nederland. De eisen en aanmeldprocedures verschillen immers per land.
Daarnaast werken veel onderwijsinstellingen in het buitenland met een zorgvuldig selectieproces. Hou er dus rekening mee dat er gevraagd kan worden naar de volgende zaken:
- Curriculum Vitae (CV)
- Motivatiebrief
- Pasfoto(s) voor identificatie (paspoort, ID)
- Certificaat van je vooropleiding
- Bewijs van Engelstalige vaardigheid (TOEFL / IELTS-certificaat of andere taaltesten)
- Aanbevelingsbrieven (van docenten, professoren)
- Toelatingstestresultaten (bijvoorbeeld: GMAT / GRE-resultaten voor graduate programma’s)
Kan ik werken naast mijn studie in het buitenland?
Wanneer je studeert binnen de Europese Unie, kun je zonder problemen een bijbaantje naast je studie hebben. Let wel op dat het land dus echt onder de EU of EER (Europese Economische Ruimte) valt.
Als je studeert in een land dat buiten de EU of EER valt, verschilt het vaak of je mag werken naast je studie of niet. In landen waar het is toegestaan, zul je een visum of een werkvergunning moeten aanvragen voordat je aan de slag gaat. Je kunt dit regelen bij de overheid van het betreffende land. Vergeet verder niet dat het vaak nodig is om een aparte verzekering af te sluiten wanneer je gaat werken in het buitenland. Bovendien ben je in een EU-land na 6 maanden belastingplichtig. Waak er dus voor dat je niet in twee landen belasting gaat betalen over je inkomen. Wat in jouw situatie het beste is, kun je van tevoren bespreken met de Nederlandse belastingdienst.
Wat zijn de populairste landen om te studeren?
Doordat er zoveel landen zijn waar je zou kunnen gaan studeren, snappen we dat het best moeilijk is om een keuze te maken. Je kunt daarom kijken naar welke landen populair zijn onder Nederlandse studenten. Hieronder zie je de top 3 populairste landen om in te studeren.
België
Je zou het misschien niet zo snel denken, maar volgens Nuffic is België het land waar over het algemeen de meeste Nederlandse studenten naartoe gaan om te studeren. Er zijn daar natuurlijk aardig wat leuke studentensteden zoals Gent, Antwerpen en Brussel. Daarnaast betaal je hier minder collegegeld dan in Nederland en je bent relatief dicht bij huis. Het enige nadeel wat België met zich meebrengt is dat het best lastig is om een goed onderkomen te vinden. Als je op zoek wilt naar een studentenkamer in België, neem dan een kijkje op deze pagina!
Verenigd Koninkrijk
Het tweede land dat erg populair is onder Nederlandse studenten is het Verenigd Koninkrijk. Je hebt hier natuurlijk een aantal toonaangevende universiteiten, zoals Oxford en Cambridge. Hier kom je helaas echter niet zomaar binnen. Gelukkig zijn er zat andere goed aangeschreven scholen en universiteiten te vinden. Een zeer geliefde studentenstad binnen het Verenigd Koninkrijk is uiteraard Londen.
Het enige nadeel dat kleeft aan studeren in het Verenigd Koninkrijk is dat het, op de VS na, het duurste land is om te studeren. Ook de kosten voor dagelijks levensonderhoud liggen hier hoger dan in Nederland. Ten slotte maakt de Brexit het op dit gebied niet makkelijker. Je moet nu namelijk behoorlijk wat extra zaken regelen, zoals een student visa.
Verenigde Staten
Het laatste land uit de top drie is de Verenigde Staten. Uiteraard zijn in de VS een aantal zeer toonaangevende universiteiten gevestigd, zoals Harvard, Stanford en Yale. Als je altijd al een keer het ‘college gevoel’ hebt willen ervaren zoals dat in veel series en films naar voren komt, is dit dé perfecte plek voor jou. Helaas is de VS wel het duurste land om te studeren. Wel verschillen de kosten sterk per regio en universiteit.
Wat zijn de beste studentensteden ter wereld?
Je kunt natuurlijk je Nederlandse medestudenten volgen en gaan studeren in België, het Verenigd Koninkrijk of in de VS, maar je kunt ook kijken naar wat studenten in de rest van de wereld de leukste en beste steden vinden. Na een onderzoek van onderzoeksbureau QS kwam daar de volgende top 10 uit:
Londen is de bekendste stad van het Verenigd Koninkrijk. Het is helaas meteen ook de duurste stad uit het VK en qua studeren misschien wel de duurste in heel Europa. Daartegenover staat dan weer wel dat de scholen in het VK prestigieuze niveaus hebben. Je hebt dan dus wel iets moois om op je CV te zetten!
Studeren in de mooie, multiculturele eilandstaat Japan wordt steeds populairder bij internationale studenten! In piekjaren komen er soms wel 130.000 internationale studenten naar Japan en voornamelijk naar Tokyo toe. Japanners staan erom bekend erg vriendelijk en gastvrij te zijn, dus je zult met open armen worden ontvangen. Hoe leuk is dat?
Je hoeft niet per se Zuid-Koreaans te spreken: met Engels kom je een heel eind. Binnen Seoul is een aantal van de meest prestigieuze universiteiten van heel Azië te vinden. De studenten in Seoul staan erom bekend erg van gezelligheid te houden en ook vaak in de karaokebar te staan.
De stad München staat erom bekend één van de sterkst economische regio’s van Duitsland te zijn. Veel studenten kiezen dan ook voor München, omdat ze snel en gemakkelijk aan een bijbaan kunnen komen. Daarnaast is het eten en drinken natuurlijk erg aantrekkelijk. Het enige nadeel is dat de stad vrij duur is en het lastig kan zijn om woonruimte te vinden.
Melbourne staat bekend om de hoge kwaliteit van het leven en natuurlijk het aangename klimaat. Er is in Melbourne veel groen te vinden, zeker aan de rivier. Ook hangt er een fijne, rustige sfeer in de stad. Daarnaast zijn er meerdere scholen en universiteiten aanwezig van een behoorlijk niveau. Kortom, alles wat je nodig hebt binnen handbereik!
Als je van het strand houdt, dan ben je in Sydney op de juiste plek! De stad heeft meer dan 100 stranden die je kunt bezoeken. Verder zijn er veel studenten te vinden, dus aan feestjes zal het je niet ontbreken. Daarnaast is het klimaat er heerlijk, dus je zult niet snel een dikke jas aan hoeven te trekken.
Het opleidingsaanbod in Parijs en Frankrijk is erg gevarieerd. Je kunt dus bijna altijd wel een gepaste studie vinden! De kosten voor de studie liggen over het algemeen iets hoger dan in Nederland. Verder is het aanbod van musea heel ruim en kunnen studenten tot 26 jaar hier gratis naar binnen.
Zürich is het financiële hart van Zwitserland en bijna alle belangrijke banken hebben hier een kantoor staan. Veel mensen zijn van mening dat de ETH (universiteit) één van de beste van Europa is. Let op: in Zwitserland wordt niet met euro’s betaald.
Studeren in de hoofdstad Berlijn wordt steeds populairder. Bijkomend voordeel is dat je geen collegegeld betaalt, maar alleen een bedrag per semester. Verder staat de stad bekend om haar historie en zijn er nog veel plekken waar je dit kunt beleven. Berlijn heeft over het algemeen een goed aanbod van Hogescholen (HBO). Let wel op dat het ook hier relatief lastig is om woonruimte te vinden.
Voor het eerst staat er een Canadese stad in de top 10. Montreal heeft een bruisend studentenleven met veel evenementen en een mooie bijkomstigheid is het feit dat het een van de meest betaalbare steden is voor huisvesting in Noord-Amerika en Europa.
Deze lijst is gebaseerd op wat studenten over de hele wereld classificeren als leukste en beste steden voor studenten. Ook is er gekeken naar het aantal kwalitatief goede hogescholen en universiteiten die aanwezig zijn in de steden.