Examen Biologie VMBO TL/GL 2025
Weet jij alles van planten, dieren en ecosystemen? Kun jij het menselijk lichaam ontleden en de verschillende processen in het lichaam beschrijven? Op deze pagina kun je alles lezen over het eindexamen Biologie VMBO TL/GL.
De examenstof
Het eindexamen Biologie VMBO TL/GL 2025 bestaat uit een paar onderdelen, namelijk:
Het eerste onderdeel gaat over cellen en processen in het menselijk lichaam. Je moet hierbij weten dat cellen de kleinste bouwstenen van een organisme zijn. Maar ook waar cellen precies uit zijn opgebouwd. Verder moet je de celstructuur van organismen kunnen beschrijven. Denk aan bacteriën, schimmels, planten en dieren. Ook moet je begrijpen welke rollen cellen in ons lichaam innemen.
Het tweede onderwerp van onderdeel 1 gaat in op processen in het menselijk lichaam. Hierbij moet je de verschillende stelsels in het menselijk lichaam kennen, zoals onder andere het verteringsstelsel, bloedvatenstelsel, zenuwstelsel en spierstelsel (let op: er zijn er nog meer). Je moet bijvoorbeeld kunnen uitleggen hoe het proces van het verteren van voedsel werkt van inname tot uitscheiding.
In onderdeel 2 wordt de samenhang van planten en dieren in de natuur nader bekeken. Je moet weten hoe ecosystemen in bepaalde gebieden zijn opgebouwd. Hierbij is het belangrijk om een voedselweb te kunnen beschrijven tussen producenten, consumenten en reducenten. Ook moet je begrijpen hoe organismen zich aanpassen naar de omgeving. Bijvoorbeeld hoe organismen zich voortbewegen, afhankelijk van de omgeving. Of hoe verschillende soorten vogels andere snavels hebben. Je moet verder weten hoe mensen en verschillende dieren zuurstof opnemen en koolstofdioxide afgeven. Maar ook hoe verschillende dieren voortbewegen.
Een laatste onderwerp is de bouw van planten. Zorg hierbij dat je verschillende soorten planten kent. Er wordt vooral ingegaan op zaadplanten. Je moet weten hoe de plant van wortel tot blad is opgebouwd. Je moet verder kunnen uitleggen hoe een plant voedingstoffen opneemt. Zorg dat je het proces van fotosynthese goed kent. Ook komt de opbouw van bloemen aan bod. Met name de opbouw van bloemen en de voortplanting via bestuiving zijn belangrijk.
Onderdeel 3 bespreekt de belangrijkste processen om het menselijk lichaam in stand te houden. Dit zijn spijsvertering, bloedsomloop, ademhaling en uitscheiding. Spijsvertering legt uit hoe organen samenwerken om voedsel te verteren. Je moet kunnen uitleggen hoe eten via de mondholte en slokdarm naar de maag gaat. Daar moet je kunnen beschrijven hoe de maag het voedsel verder afbreekt. En hoe vervolgens via de darmen voedsel wordt uitgescheiden.
Zorg dat je de verschillende organen en diens functies kent. Denk bijvoorbeeld aan de lever of alvleesklier. Voedsel zorgt voor energie voor het lichaam. Daarom moet je bij dit onderdeel ook de verschillende voedingsstoffen kunnen benoemen. Per voedingsstof moet je kunnen uitleggen wat deze precies doen. Denk aan koolhydraten, eiwitten en vitamines. Ook de schijf van vijf komt soms terug op het examen. Zorg dat je deze kent.
Bij het onderwerp bloedsomloop moet je de verschillende soorten bloedvaten kunnen benoemen. Hierbij wordt ook verwacht dat je de rol van elk type kent. Daarnaast is het belangrijk de grote en kleine bloedsomloop te kunnen beschrijven. Verder komt terug waar bloed uit bestaat (rode/witte bloedcellen en bloedplaatjes).
Er wordt van je verwacht dat je in een schematische tekening van een hart de verschillende onderdelen kunt benoemen. Bij het onderwerp ademhaling moet je hetzelfde kunnen benoemen over de longen. Je moet weten hoe lucht via de neus en luchtpijp de longen instroomt. En hoe de longen zuurstof uit de lucht halen.
Het laatste onderwerp, uitscheiding, sluit aan bij wat er in de eerste alinea staat. Deze gaat alleen verder in op de werking van de nieren. Ook hierbij moet je een schematische tekening van de nieren kunnen aflezen en de verschillende onderdelen van de nieren kunnen beschrijven.
In onderdeel 4 komen het zenuwstelsel, de huid en hormonen aan bod. Bij het zenuwstelsel wordt ingegaan op de manier waarop zintuigen prikkels uit de omgeving opnemen. Maar ook hoe de zintuigen deze prikkels omzetten tot waarnemingen. Belangrijk is om te weten hoe die prikkels worden omgezet in impulsen. En hoe deze impulsen via de zenuwen naar de hersenen gaan.
Je moet de hersenen in een schematische tekening weten te beschrijven. De verschillende onderdelen van de hersenen moet je daarbij kunnen benoemen. Hetzelfde geldt voor de werking van de oren en ogen. In het onderwerp huid moet je de verschillende lagen van de huid kennen. Zorg dat je ook het nut van elke laag kent. Bij hormonen is het belangrijk te weten hoe deze worden geproduceerd door verschillende klieren. Je moet daarbij ook de functies van de verschillende hormonen kennen.
Onderdeel 5 gaat in op seksualiteit en voortplanting bij mensen. Je moet daarbij de verschillende fases van groei kennen. Van baby tot volwassene. Ook moet je de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen kunnen beschrijven. In dit onderdeel is het belangrijk om te kunnen beschrijven hoe via seks bevruchting plaatsvindt. Je moet daarbij ook kunnen uitleggen hoe na de bevruchting de eicel zich ontwikkelt tot baby. Naast voortplanting moet je ook verschillende methoden kennen om voortplanting te voorkomen (voorbehoedsmiddelen).
Onderdeel 6 bespreekt erfelijkheid en evolutie. Dit onderwerp gaat over genetica. Je moet hierbij weten wat een chromosoom en DNA is. Maar ook dat er x-chromosomen en y-chromosonen zijn en hoe deze het geslacht bepalen. Er wordt verwacht dat je niet alleen de begrippen rond dit onderwerp kent, maar ook met erfelijkheid kunt rekenen. In het onderdeel evolutie wordt onder andere ingegaan op Darwin's theorie van natuurlijke selectie en de evolutietheorie.
In het onderdeel bescherming en antistoffen wordt het afweersysteem behandeld. Je moet hierbij weten hoe het immuunsysteem (ook wel afweersysteem genoemd) werkt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hoe antistoffen worden gemaakt. Zorg ook dat je goed weet wat bacteriën en virussen zijn.
In het laatste onderdeel wordt stilgestaan bij prikkels. Zowel inwendige prikkels als uitwendige prikkels (uit de omgeving) en het effect van prikkels op ons gedrag worden besproken. Ook wordt besproken hoe we bepaald gedrag kunnen aanleren. Denk aan inprenten, conditioneren of bijvoorbeeld trial-and-error. Ook moet verschillende soorten gedrag bij dieren kunnen benoemen. Denk bijvoorbeeld aan paringsgedrag of territoriumgedrag.
Het examen Biologie VMBO TL/GL 2025
Biologie is de leer van het leven. Op het examen Biologie VMBO TL/GL 2025 komen acht hoofdonderwerpen terug. Het examen Biologie VMBO TL/GL zal bestaan uit enkele open vragen en een groot deel meerkeuzevragen over deze onderwerpen. Hieronder leggen we uit wat voor vragen je kunt verwachten.
Er komen vragen waar je iets van een tekening moet aflezen of aanvullen. Zorg daarom dat je goed oefent met het begrijpen van plaatjes. Vooral over het menselijk lichaam, de voedingswijzer of voedselketen. Soms komen er vragen terug waar je oorzaken of gevolgen moet geven. Zorg dat je hier altijd goed oplet hoeveel oorzaken/gevolgen je moet noemen. Maak in je antwoord goed duidelijk wat argument 1, 2, etc. is. Schrijf je antwoorden beknopt op. Zorg dat je antwoord volledig is, maar schrijf niet teveel op. Die extra zaken kosten tijd om op te schrijven. En dat is zonde. Daarnaast kan het zijn dat je met die extra zaken een fout maakt. Hierdoor is mogelijk gelijk je hele antwoord fout.
Andere vragen gaan rechtstreeks over de begrippen. Leer de begrippen daarom goed en laat je eventueel overhoren door een klasgenoot. Daarnaast moet je soms begrippen in een context plaatsen. Zo kan er een situatie geschetst worden, waarin je dan moet aangeven welk begrip daarbij hoort. Let daarom goed op de relatie van de begrippen in combinatie met een groter onderwerp.
Hoe kunnen wij jou helpen bij het eindexamen?
Wij geloven dat iedereen kan slagen voor het eindexamen. Om jou te helpen goed voorbereid het examen Biologie VMBO TL/GL te gaan, hebben wij handige informatie opgezocht over dit eindexamen. Daarnaast hebben wij producten ontwikkeld die speciaal gemaakt zijn om jou te helpen slagen.
Informatie
- Examentips. Hier vind je alle belangrijke tips die je moet weten voor het examen Biologie VMBO TL/GL.
- Oude examens Biologie VMBO TL/GL. Oefenen is tenslotte het grote geheim om te slagen.
Producten
- Samenvatting voor het examen Biologie. Dit is een kort en bondige samenvatting van alle examenstof.
- ExamenChallenge (online examentraining) voor het examen Biologie. Verbeter zo snel mogelijk jouw zwakke punten met dit oefenvragenkanon.
- Oefenboek voor het examen Biologie. Honderden oefenvragen gesorteerd per subdomein.
- Uitlegvideo's voor het examen Biologie. Dit zijn tientallen video's waarin de examenstof duidelijk wordt uitgelegd.
De examenperiode is de meest stressvolle tijd van de middelbare school. Maar als jij onze samenvatting goed doorneemt, veel oefenvragen maakt en onze examentips leest, dan ga jij straks slagen voor het eindexamen!
- Kies je niveau
- Kies je producten
- Kies je vakken
Voordeelpakket
Tot 21% stapelkorting