Welke energievormen zijn er?

Energie kan verschillende vormen aannemen, zoals kinetische energie, warme-energie of potentiële energie. Deze verschillende vormen kunnen in elkaar worden omgezet door simpele processen of ingewikkelde technieken. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over de verschillende vormen van energie.

Kinetische energie

Een object bezit kinetische energie, ook wel bekend als bewegingsenergie, als het beweegt. Deze beweging kan lineaire beweging zijn, maar ook een rotatie. Als je bijvoorbeeld in de auto rijdt kost het veel energie om de auto te laten versnellen. Deze energie wordt geleverd door de motor in de auto en omgezet in kinetische energie omdat de auto in beweging komt. Als je vervolgens gaat remmen, dan wordt de kinetische energie van de auto afgevoerd door de remmen. Deze vertragen de auto terwijl de remmen opwarmen. De kinetische energie wordt dus omgezet in warmte-energie die vervolgens door de remmen wordt afgevoerd en uitgestraald.

Potentiële energie

Potentiële energie is de energie die een object bezit en wordt veroorzaakt door zijn positie ten opzichte van andere objecten. Het is eigenlijk energie die nog moet vrijkomen, vandaar de naam potentiële energie. Potentiële energie kan worden veroorzaakt door veel verschillende dingen zoals elektrische ladingen, zwaartekracht, of elasticiteit. Hieronder volgen een aantal voorbeelden:

• Twee elektrische ladingen met dezelfde lading, bijvoorbeeld twee elektronen. Het kost veel energie om de twee ladingen naar elkaar toe te bewegen, omdat ze elkaar afstoten. De energie die je erin stopt om ze naar elkaar toe te brengen is de potentiële energie die de elektronen krijgen. Stel je zou ze aan elkaar vast maken, dan hebben de elektronen dus potentiële energie. Als je ze vervolgens losmaakt, dan komt deze energie vrij en wordt omgezet in kinetische energie (elektrische energie).
• Twee magneten blijven aan elkaar kleven, als je tegenpolen bij elkaar brengt. Het kost energie om de twee magneten uit elkaar te halen. De energie die je erin stopt om ze uit elkaar te halen wordt opgeslagen als potentiële energie in de magneten en komt vrij als je ze weer naar elkaar toe beweegt (magnetische energie).
• Een bal die je van de grond optilt. Het kost energie om de bal op te tillen. Als je de bal vervolgens los laat, komt deze energie vrij in de vorm van kinetische energie omdat de bal naar beneden valt (zwaarte-energie).
• Je drukt een veer in. Om de veer in te drukken moet je er energie in stoppen. Deze energie wordt opgeslagen als potentiële energie en komt vrij als je de veer weer loslaat en naar zijn originele lengte laat terugkeren (elastische energie).
• Het wegslaan van een elektron uit een atoom. Het kost energie om een elektron vrij te maken uit een atoom. Deze energie die je erin stopt wordt opgeslagen als potentiële energie en komt vrij in de vorm van straling als het elektron weer gebonden wordt aan een atoom (bindingsenergie).

Warmte-energie

Warmte-energie is direct gerelateerd aan temperatuur. Temperatuur is eigenlijk kinetische energie van moleculen en atomen die een stof vormen. Om dus iets in temperatuur te laten stijgen of dalen is er energie nodig. De deeltjes moeten namelijk meer of minder kinetische energie krijgen. Deze energie wordt warmte of warmte-energie genoemd. Om iets op te warmen stop je er warmte-energie in, terwijl er warmte-energie vrijkomt als iets afkoelt.

Video

Wil je nog een samenvatting op video zien over energievormen? Kijk dan onderstaande video van natuurkundedocent Meneer Wietsma.